DEĞER KAYBI NEDİR?

11 Ekim 2021 By: piasis

Araç değer kaybı, hasar gören aracın durumunu niteleyen bir kavramdır. Araç değer kaybı, hasar alarak onarım, bakım, tadilat vb. işlemler gören aracın ikinci el piyasa değerindeki düşüşünü ifade eder. Kaza geçirip hasar gören araç, en iyi şekilde tamir edilmiş olsa bile değerinde bir düşüş olacaktır. Başka bir deyişle kaza geçirdikten sonra hasar almış olan bir araç, ne kadar iyi bir şekilde tamir edilmiş olursa olsun veya orijinal parça ile değiştirilmiş olsun, değerinde kesin bir düşüş yaşayacaktır.

Kazalı aracın parçaları yenisi veya orijinali ile değiştirilse bile kazadan önceki değerine göre parasal bir kayıp yaratması düşüncesi ile ortaya çıkmıştır. Buna göre daha az kusurlu taraf daha fazla kusurlu tarafa veya sigortacısına, haksız fiilden kaynaklı gerçek bir zararın tazmini talebini yöneltmektedir. Yani araç değer kaybı; kazaya karışan aracın kazadan önceki ikinci el piyasa değeri ile kazadan sonraki ikinci el piyasa değeri arasındaki düşüş farkı anlamına gelir.

Araç Değer Kaybı Nedir?

Araç değer kaybı, motorlu aracın kazadan önce ki piyasa sürüm değeri ile kaza sonrası onarıldıktan sonraki durumu arasında ki farktır. Araç değer kaybı, hasar gören aracın piyasadaki değer durumunu niteleyen bir kavramdır. Bu kavram hasar almış olup onarım gören aracın ikinci el piyasa değerindeki düşüşünü ifade eder. Kazaya karışıp hasar gören araç en iyi şekilde tamir edilmiş olsa bile Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi kayıtlarında yer alacak kaza kaydı nedeniyle piyasa değişim değerinde bir düşüş olacaktır. Fakat bir aracın kazaya karışması sonucu bir parçasının boya işlemi görmesi üzerine aracın yeniden kaza geçirmesi halinde değer kaybı söz konusu olmazken; hasarlı parçanın değişmesi değer kaybına yol açmaktadır.

Araç Değer Kaybı Şartları

Araç değer kaybını talep edebilmek için bazı şartların bulunması gerekmektedir. Bunlardan Bazıları ;

• Karşı tarafın tam kusurlu olması veya başvuruda bulunacak kişinin kusursuz veya daha az kusurlu olması.

• Kaza süresinin 2 yılı geçmemiş olması (Zamanaşımı)

• Aracın başka bir trafik kazasından dolayı meydana gelen hasarı ile değer kaybı talep edilecek hasarın aynı bölgede olmaması gerekmektedir.

• Daha önce yaş ve kilometre sınırı ile ilgili bir sınırlama bulunmakta ise de 2020 Mart itibariyle artık bu şart aranmamaktadır. Fakat araç değer kaybı hesaplamada bu kriterler göz önünde bulundurulacaktır. Bununla birlikte yine de yaş ve kilometresinin yüksek olduğu araçlar bakımından yapılacak değer kaybı hesaplaması daha düşük olacaktır.

Araç Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?

Araç değer kaybının hesaplanması teknik bazı detayların incelenmesini gerektiren bir işlemdir. Değer kaybı hesaplaması, 14.05.2015 tarihli ve 29355 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan ve 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları Eki Değer Kaybı Hesaplama Esaslarına göre yapılmaktadır. Değer kaybı başvurularında kullanılacak hesaplama formülü belirlenmiş olup formülü 3 ana başlık altında inceleme yapmak mümkündür.

• Kaynaklı ana parçalarda değişim.
• Kaynaklı ana parçalarda düzeltme.
• İlk İki bölümde yer almayan parçalar.

Aracın değer kaybı hesabında kazalı bölge daha önceden de işlem görmüş ise araçta değer kaybı çıkmaz. Kaza sonucu araçta değer kaybı oluşması için kazalı bölgenin daha önce işlem görmemiş olması gerekmektedir. Aracınız kaza öncesinde 100.000 TL gibi bir değere sahipken, kazalı haliyle 95.000 TL’ye satılıyorsa, bu aradaki 5.000 TL’lik fark değer kaybıdır. Bu değer kaybı bedelinde diğer araçtaki kusur oranına göre, hem zarar veren sürücü, hem aracın işleteni ayrıca varsa bağlı olduğu teşebbüsün sahibi müştereken ve müteselsilen sorumlu olacaktır ve bu zarar sayılan kişilerden talep edilir. Bu talep karşı tarafın kusuru oranında yapılır. Örnek vermemiz gerekirse trafik kazasında araçta 5.000 Liralık bir değer kaybı meydana geldiği  varsayımında; talepte bulunacak tarafın kusuru % 0 ise talepte bulunabileceği değer kaybı tutarı 5.000 TL,  % 50 ise talepte bulunabileceği değer kaybı tutarı 2.500 TL’dir. Tam kusurlu ise herhangi bir değer kaybı talebinde bulunamayacaktır.

Mevcut hesaplamalarda farkın ortaya çıkmasında ana etken sürüm değerinin tespitinden kaynaklanır. Kasko araç değer listesinde yer almayan parçaların piyasa sürüm bedelinin tespiti için piyasa analiz yöntemi kullanılmaktadır. Aşağıda sayılan etkenler araçtaki değer kaybının miktarını etkilemektedir.

• Kazaya karışan aracın piyasadaki tercih durumu (Araç sürüm değeri belirlenirken kaza tarihinin esas alınması gerekmektedir.)

• Hasarın boyutu

• Aracın üretim yılı

• Marka ve model bilgisi

• Aracın kilometresi

• Hasar geçmişi ve niteliği.

• İşlem gören parçaların niteliği ve sayısı
• Trafiğe çıkış tarihi

Araç Değer Kaybında Sorumluluk

Araç değer kaybı taleplerinde öncelikle kazanın çift taraflı olması gerekmektedir. Çift taraflı bir trafik kazasında; kaza nedeniyle meydana gelen değer kaybı, gerçek zarar içinde değerlendirilecektir. Karayolları trafik kanunu uyarınca bu zarardan hem zarar veren sürücü, hem aracın işleteni ayrıca varsa bağlı olduğu teşebbüsün sahibi müştereken sorumlu olacaktır.

Bununla birlikte aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı ve aşan kısım yönünden de varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı sorumlu olur.

• #anaparçalarıdüzeltme
• #aracınkilometresi
• #aracınüretimyılı
• #değerkaybı
• #hasargeçmişi
• #markavemodelyılı
• #nasılhesaplanır
• #zarar
• araç değer kaybı
• Araç Değer Kaybı Nedir ?